«Մրցակցային շոուում ո՛չ գրողը, ո՛չ գրականությունը շահած դուրս գալու շանս չունեն»

Գրահրատարակչության ոլորտում սպասվող փոփոխությունները դեռևս անորոշ են: Մեկ բան հստակ է` պետական աջակցությամբ տպագրվող գրողների թիվը պակասելու է, փոխարենը ունենալու ենք լավ գրքեր ու փորձելու ենք դրանք հասցնել նաև դրսի ընթերցողին: Եվս մի փակագիծ է բացվել. խոսքը 2017-ին սպասվող նոր հեռուստատեսային նախագծի մասին է, որին, ինչպես նշել է մշակույթի նախարար Արմեն Ամիրյանը, մասնակցելու են հինգ հրատարակիչ, տասնհինգ գրող՝ իրենց ստեղծագործություններով, և երեսուն մտավորական: Հաղորդման ընթացքում հրատարակիչները պետք է ընտրեն 5 գրողի ստեղծագործություն՝ հրատարակման իրավունքով: Իրավունքը ձեռք կբերի այն հրատարակիչը, որը գրողին կառաջարկի ավելի շատ հոնորար և ավելի մեծ տպաքանակ: Հաղորդման մասնակից երեսուն մտավորականները, հաշվի առնելով հեռուստադիտողների քվեարկության արդյունքները, կորոշեն այն հինգ գրողների ստեղծագործությունները, որոնք պետք է հրատարակի պետությունը՝ իր միջոցներով:
Աննախադեպ այս նախագիծը նոր «ինչու»-ների և «ինչպես»-ների առիթ է տալիս: Ի՞նչ են մտածում նախագծի մասին գրողները: Թեմայի առնչությամբ մի քանի հարց ուղղեցինք «Մետրո» գրախանութի տնօրեն, արձակագիր ՍԱՐԳԻՍ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆԻՆ:

-Ի՞նչ եք կարծում` ինչպե՞ս են ընտրվելու այն 15 գրողները, որոնց գործերը պետք է հեռուստադիտողի (ընթերցողի) դատին հանձնվեն:
-Անկեղծ ասեմ, չնայած կարդացի մշակույթի նախարարության էջում դրված հայտարարությունը, բայց որևէ պատկերացում չունեմ, թե ինչպես պիտի ընտրեն, ինչ սկզբունքով: Ամեն դեպքում, մինչև հաղորդումը չգնա եթեր, դժվար է լուրջ և հիմնավոր կարծիք հայտնել, քանի որ բազմիցս ականատես ենք եղել, թե ինչպես նույնիսկ հիանալի մտահղացումներն իրագործվելիս բոլորովին այլ բան են դառնում, ո՜ւր մնաց հակասություններով լի մի այնպիսի ոլորտում, ինչպիսին գրականությունն է:
-Ինչո՞ւ հեռուստատեսությամբ, գուցե Ֆեյսբուքո՞ւմ արվի քվեարկությունը, որովհետև այն ավելի մեծ ու առավել ակտիվ լսարան ունի:
-Հեռուստատեսությամբ, թե սոցցանցերում, իմ կարծիքով, դա չէ էականը, այլ այն, թե, ի վերջո, իրականության մեջ ինչպիսի տեսք կունենա այդ շոուն: Բայց ինձ մտահոգում է հենց ֆորմատի շոու լինելը, քանի որ շոուն ենթադրում է ռեյտինգ, ընդ որում՝ ոչ թե գրականության ռեյտինգ, այլ հենց շոուի ռեյտինգ, որը ենթադրում է գովազդ և այլն, իսկ սա նշանակում է, որ անխուսափելիորեն ինչ-որ պահից գրականությունն ու գրողը լինելու են ընդամենը շոուն սնող գործոններ, ոչ թե հակառակը: Եթե պատկերավոր ասեմ՝ գրողները դառնալու են «Գյուտարար գորտի» հյուրերը, որն ընդամենը օգտագործում է նրանց:
-Հեռուստատեսային շոուն գրող-ընթերցող-հրատարակիչ կապն ամրացնելու տարբերակ կարելի՞ է համարել: Մյուս կողմից՝ հաճախ դժգոհում են, որ աստղերին եթերը չենք տրամադրում, գրողները չկան ու չկան, այս տեսանկյունից եթե նայենք, գուցե դրական միտում, այնուամենայնիվ, կա՞:
-Հեռուստատեսությունը, իմ համոզմամբ, դաժան շահագործող է, կերպար շահագործող, և դա նրա բնույթն է, ուստի ես ոչ թե նախապես չարախոսում եմ, այլ ընդամենը փաստում, որ հեռուստատեսությունը չի կարող դավաճանել իր բնույթին, այնպես որ, մեծ հույսեր չունեմ այդ ֆորմատի հետ կապված: Գուցե մեկ այլ ֆորմատում գրողն ու գրականությունը հնարավորություն ստանային ավելի քիչ իրենց «կորցնելու», ավելի քիչ շահագործվելու, բայց այսպիսի մրցակցային շոուում ո՛չ գրողը, ո՛չ գրականությունը շահած դուրս գալու շանս չունեն: Առայժմ այսքանը կարող եմ ասել:

Զրուցեց
Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆԸ
Լուսանկարը`
Անահիտ ՀԱՅՐԱՊԵՏՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ